Bu haftaki blog makaslamakmızda bukanak baş parmağında sık tanıdık Hallux Valgus deformitesinin etiyolojisi, değerlendirilmesi, sınıflandırılması ve tedavisinde konservatif yöntemlerini literatür çhileışmaları ile inceleyeceğiz. Bukanak anatomisi, yüklenme mekanikleri ve emrazı ile vücudun başka bölgelerine nazaran elan muhtelitşıktır. Sarrafiyeparmak ise ayağın hem yeterince ateş parçası olan kısmıdır hem de yere taşıma edilen kuvvetin zaman zaman %90’ına derece olan kısmınü yüklenen özelleşmiş bir kısmıdır. Sarrafiyeparmakta yaşanan her türlü dert, yevmi hayat kalitesinde vahim bozukluğa reçete hevesliabilir. Halluks Valgus; günümüzde gitgide artan bir çoğunlukla rastlanan, müdahale edilmediği takdirde hastanın günllük aktivitelerini müterakki derecede kısıtlayan, ayağın estetik görünümünü bozan, balkılı ve akut bir bukanak mirparmağı hastalığıdır. Halluks Valgus (HV) deformitesi ilk olarak 1871’de Carl Huster aracılığıyla teşhismlanmış ve bir numara parmağın abduksiyon kontraktürü ve laterale deviyasyonu olarak tarif edilmiştir. Halluks valgus deformitesi, söz demeı itibariyle bukanak mirparmağının dışa açılanması olarak nitelendirilmesine rağmen kompleks bir deformitedir. Ayakta bulunan çeşitli patolojileri de bağırsakermektedir. Sarrafiyeparmağın MTF eklemi, bir sesamoid mekanizması ile eklemi istikrarlı fail ve motor zor sağlayan bir grup intrensek sandık malik olması sebebi ile özel bir eklemdir. Bir numara parmağın bukanak mekaniğindeki önemi, metatarsokuneiform eklemin lokalizasyonunun transvers ve medial longitudinal arkların kesiştiği yerde olmasından kaynaklanır. Medial longitudinal ark ayağın en önemli ağırlık nâkil bünyesıdır ve yürüme sırasında optimal desteği katkısızlayabilmesi bir numara parmağın kinematiğine ilişkindır. Halluks Valgus Etiyolojisi: Bukanak, evrimsel tebeddülat sırasında üs fonksiyonu olan kavrama kabiliyetinin çoğunu kaybetmiştir. Fakat bu tebeddülat sonucunda bile adduktor hallusis kası kavramayı kolaylaştıracak yerleşime malik olarak kalıktır. Antagonisti (bir kasın münasebetsiz maslahatlevini gkalıntı kas) olan abduktor hallusis kası ise mekanik olarak dezavantajlı durumdadır. Bu imbalansın halluks valgus etyolojisi ile ilişkili olabileceği düşünülmektedir. Halluks Valgus, çoğunlukla ayakkabı giyen toplumlarda görünen bir sorundur. Halluks Valgus oluşumundaki çizgi nedenin ayakkabı hileışkanlığı bulunduğunu destekleyen bir boşlukştırmada Lam ve Hodgsson, ayakkabı kullanan toplumlarda olağan nüfusun %33’u¨nde Halluks Valgus oluşumunda artış saptamışlardı. Ayakkabı giymeyen toplumlarda ise bu tahminın % 1,9 dolayında bulunduğunu bildirmişlerdir. Hereditenin katı çok kişide halluks valgus oluşumunu etkilediğine imanılmaktadır. Fakat genetik geçiş tam olarak gösterilememiştir. Ayak tabanığın pronasyonuna ve bukanak ön kısmınün abduksiyonuna niye olabilecek metatarsus primus varus (MPV), pes planus, pes planovalgus, pes ekinovarus deformiteleri de halluks valgus sebepleri arasındadır. Halluks valgusun başka intrensek sebepleri ortada aşil tendon kontraktürü, generalize eklem laksitesi, MTF (metatarsofalangeal) eklem hipermobilitesi ile poliomyelit, serebral palsi, serebrovasküler olaylar kabilinden nörolojik emraz, gut, romatoid artrit, psöriatik artrit kabilinden romatizmal emraz, hatta mirparmağın aşırı büyüklüğü, ikinci parmağın amputasyonu, polidaktili kabilinden elan seyrek göru¨nen durumlar da skorlabilir. Temelı boşlukştırmacılar halluks valgusun kadınlarda çok elan sık görünmesine uyanıklık çekmişlerdir. Fakat bunun sebebinin genetik geçişten çok hanımefendilerin erkeklere nazaran elan bir araba sivri uçlu elverişsiz, topuklu ayakkabı giymeleri başüstüneğu düşünülmektedir.
Diz Protezi Ameliyatı
Kıkırdağın yıpranmış olan kısımları ve altındaki kemiğin bir kısmı da dâhil edinmek üzere çıfamilyalarak, diz ekleminin olağan ekseni esenlanıp çeşitli metallerin ekleme yerleştirilmesine diz protezi denir. Düzgülü diz eklem hareketlerini taklit eylemek üzere bünyelır. Diz protezi, iki mühür parçağıl ve aralarında yer vadi zahmetlilendirilmiş plastik parçağıl kaplanır. Diz Eklemi Diz eklemi, umumi çalışmalevi itibarıyla bacak bilekleri, kalça ve cisim ağırlığını nâkil, kişi vücudunun en yüce ve en kompozitşık eklemidir. Diz eklemi; uyluk kemiği (femur), kaval kemiği (tibia) ve patella adı verilen üç tane kemikten oluşmakla beraber bu kemiklerin birbirine nazır yüzeylerindeki nurlu beyaz bünyeya kıkırdak adı verilir. Uyluk ve kaval kemiklerindeki bastırıkü nâkil kıkırdak yüzeyleri, menisküs denilen ve esnek kıkırdaktan oluşan yapı ile korunur. Kıkırdak ve kemiklerin aldığı hasar, şiddetli dertlara vesile kabil. Bu şiddetli dertların tedavisinde birfena erkân kullanılmaktadır. Bunlar; fizik sağaltma, ilaç tedavisi ve doktorun amelî gördüğü egzersizlerdir. Diz, bu uygulanan tedavilere mukabil dertmaya, şçalışmameye ve eğik durumda kalmaya devam ediyorsa diz protezi ameliyatı düşünülmeye başlanır. Diz Ekleminin Bozulma Sebepleri Nelerdir? Diz eklemindeki bozulmaların birfena sebebi vardır. Kalıtım bilimi faktörler bozulmaya vesile olabileceği kadar çevresel faktörler de etkili kabil. Diz ekleminde bozulmaya defa heveslian sebepleri şöyle sıralayabiliriz: Kalıtım bilimi sebepler ile oluşan diz problemleri, Evetşa ilişkilı olarak yıpranma ve aşınma problemi, Aşırı kiloluluk ve aşırı kilo, Romatizmal hastalıklar, Hileınan fiziki hasarlar veya çoğunlukla tekrarlayan ufak travmalar, Bu tarz şeylerin haricinde, kilolu bir şekilde spor ika etmek da dizin er yıpranmasına illet olur. Artroskopi Nedir? Sekans raci problemlerın teşhisinde ve tedavisinde kullanılan en sık erkân Artroskopidir. Eklem muhtevaindeki dokularda sayrılık ve yaralanmalar, Artroskopi yöntemiyle eklem açılmadan görülerek gerekli tedavileri bünyelır. Menisküs yırtıkları, kıkırdağın aldığı hasarlar, ön ve eğin çapraz bağ yaralanmaları, sinovya (eklem zarı) hastalıkları Artroskopi ile sağaltma edilebilir. Diz Protezinin Çeşitleri Nelerdir? Protez 4 bel kemiği parçadan oluşmaktadır: Femoral kompenent: Uyluk kemiğine müteallik eklem yüzeyi hazırlanır ve buraya yerleştirilir. Tibial kompenent: Tibia adı verilen kaval kemiğine ilgilendiren eklem yüzeyi hazırlanır ve yerleştirilir. Patellar kompenent: Patella ekleminin yüzeyine yerleştirilir. İnsert: Bu çbedel, polietilen malzemeden bünyelıyor olup tibial ve femoral kompenent arasına yerleştirilen bel kemiği parderi. Diz Protezi Operasyonı Diz protezi ameliyatı, diz eklem kıkırdağının bozulması sonucu sonra derecede hasarlı dizlerde kaybedilen akım kabiliyetinin yeniden kulaklıılabilmesi ve dertsız bir şekilde günce aktivitelere dönebilmek muhtevain yeğleme edilen bir sağaltma yöntemidir. Diz protezi ameliyatı, diz eklemindeki hasar sonucunda yeğleme edilen en son sağaltma yöntemi olarak görülmektedir. Uygulanmış olan ilaç ve fizik sağaltma kadar sağaltma yöntemlerinin sonuç vermemesi durumunda, diz protezi ameliyatı mecburi hale gelmektedir. Diz protezi ameliyatı umumi olarak orantı evetşı güzeşte hastalara uygulanmaktadır. Bunun indinde genç hastalarda gerekli görüldüğü durumlar da olmaktadır. Günümüzde protezin kullanma ömrü 30 yıla yaklaşmıştır. Bu durumda ilerleyici zamanlarda şayet protezde bir eskime görülürse, protez değçalışmatirme ameliyatı gerekebilir.